Każda jednostka wcześniej czy później podejmie pracę. Warto więc wiedzieć jak się ma prawa i obowiązki wynikające z kodeksu pracy. Jest to bardzo przydatna wiedza – nigdy nie wiadomo, na jakiego pracodawcę trafimy, dlatego dobrze jest przybliżyć sobie zagadnienia prawa pracy.
Pożądana wiedza wśród pracowników
Najbardziej pożądanych tematem wśród pracowników są oczywiście urlopy. Ile się należy urlopu? Kiedy można wziąć urlop? Jakie są rodzaje urlopów pracowniczych? Jakie formalności trzeba załatwić by wziąć urlop? To tylko jedne z wielu pytań, jakie nasuwają się nowicjuszowi w miejscu pracy, ale też osobom z wieloletnim stażem.
Jakie są rodzaje urlopów pracowniczych?
Najbardziej powszechnym urlopem jest oczywiście urlop wypoczynkowy przysługujący każdemu pracownikowi. W zależności od stażu pracy urlop wypoczynkowy przysługuje w wymiarze:
– 20 dni pracownikowi ze stażem krótszym niż 10 lat
– 26 dni pracownikowi, który jest zatrudniony od co najmniej 10 lat.
Pula urlopu przysługuje pracownikowi ” z góry”. Wyjątkiem jest osoba podejmująca zatrudnienie po raz pierwszy, wówczas urlop obliczany jest z dołu i nabywany dopiero po przepracowanym miesiącu. W praktyce to wygląda tak, że pracownik po przepracowaniu pełnego miesiąca nabywa prawo do urlopu w wymiarze 1,66 dnia.
Oprócz urlopu wypoczynkowego mamy prawo do urlopu:
1. bezpłatnego – urlop mający na celu zwolnienie pracownika ze świadczenia pracy przez określony okres bez prawa zachowania wynagrodzenia.
2. Okolicznościowego – do tego typu urlopu uprawniają trzy kategorie wydarzeń: śluby w rodzinie, urodzenie dziecka, zgony. Ze względu na określony stopień pokrewieństwa przysługuje jeden bądź dwa dni urlopu.
3. Na żądanie – każdy pracownik może w ciągu roku wykorzystać 4 dni urlopu na żądanie bez uzgadniania urlopu z pracodawcą i bez konieczności wskazywania powodów. 4 dni tego typu urlopu nie przysługuje oprócz 20 lub 26 dni. Znaczy to, że dni te są wliczone w pulę wymiaru urlopu.
4. opieki nad dzieckiem na podstawie art. 188 kodeksu pracy – to dodatkowe 2 dni urlopu, warunkiem jest wychowywanie dziecka do 14 roku życia.
5. macierzyńskiego – mającego na celu ochronę kobiet w ciąży i regenerację po porodzie. Wymiar urlopu jest zależny od ilości urodzonych dzieci.
6. wychowawczego – przysługuje w celu sprawowania opieki nad dzieckiem.
7. ojcowskiego – z tego rodzaj urlopu może skorzystać ojciec dziecka w wymiarze 14 dni kalendarzowy do ukończenia przez dziecko 2 lat.
8. szkoleniowego – udzielany w związku z poborem nauki.
9. na poszukiwanie pracy – mając dwutygodniowy, miesięczny, trzymiesięczny okres wypowiedzenia pracownik może skorzystać z odpowiednio 2 lub 3 dni urlopu.